ปลูกผักหวานป่าแบบยกร่อง

เมื่ออยู่ในสภาพที่เป็นดินทรายหากไม่มีเครื่องมือในการขุด สิ่งที่ทำให้หน้าดินหลวมอีกประการหนึ่งก็คือ การสร้างหน้าดินหลวมด้วยการยกร่อง ตัวอย่างนี้ ได้จากสวนที่ จ.อุดร ใช้รถไถ หลาย ๆ รอบ และใส่ปุ๋ยขี้วัว ขี้ไก่ จำนวนมาก (รวมน่าจะเป็นร้อยกระสอบได้ครับ )  สวนนี้ผมให้คำปรึกษาตั้งแต่เริ่มต้น .. เพราะเจ้าของไม่มีประสบการณ์ในการปลูกเลย ทุกอย่างเริ่มต้นจาก 0 ทั้งหมด แล้วค่อยติดตามเรื่อง ๆ นะครับ

ตอนนี้เริ่มปลูกได้ประมาณ 20 วันแล้วครับ รากเริ่มงอก แต่รอสักพักถึงจะมีต้นอ่อน

สวนผักหวานป่าพ่อบุญพร้อม(บุรีรัมย์) ตอนกิ่งได้ตอนอายุปีเศษ ..แต่ทำเพียงแค่อยากรู้

เมื่อ 3 ปีที่แล้ว เข้าหน้าฝน ผมมีความอยากรู้ อยากลอง ว่าผักหวานป่าที่เราสามารถทำให้มันโตได้ในช่วงของการปลูกปีแรก ๆ นั้น เราจะต่อยอดการขยายพันธ์ุด้วยวิธีการตอน โดยที่เลือกตอนกิ่งในต้นผักหวานป่าที่อายุไม่ถึง 2 ปี ว่ามันจะเป็นอย่างไร ..ผลที่ได้เห็นคือ ตอนกิ่งได้ แต่เมื่อได้ลองตอนกิ่งอย่างต่อเนื่องและเอาต้นกล้าจากกิ่งตอนมาลงปลูกแล้ว ก็รู้ ๆ หลาย ๆ คำตอบ ทำให้ผมกลับไปสรุปการปลูกผักหวานป่าแบบเป็นขั้นตอนคือ สำคัญที่สุดคือ หน้าดินหลวม ลึก มีแร่ธาตุ ร่วน หลีกเลี่ยงดินทรายจัด จัดการหน้าดินดาน ให้ได้ เตรียมร่มเงา ไม้พี่เลี้ยง และปลูกด้วยเมล็ด (การปลูกเป็นขั้นตอนสุดท้าย)  ส่วนการตอนกิ่งนั้น ก็ทำเล่น ๆ และไม่จริงจัง ถือว่ารู้คำตอบแล้วว่า ..ตอนหน้าฝน .. สร้างความแข็งแรงต้นกล้า  เตรียมหลุมปลูก ลงปลูกกิ่งตอน สะสมความสมบูรณ์ของรากและลำต้นอีก 2 ปี .. ซึ่งตรงนี้เองทำให้ผมย้อนกลับไปเริ่มต้นที่จัดการกับดิน (โดยเฉพาะในภาคอีสาน) แล้วปลูกด้วยเมล็ด .. และผมเริ่มมาตั้งข้อสงสัย ว่าความเชื่อในการปลูกผักหวานป่าหลาย ๆ ทฤษฏี (ขอไม่กล่าวถึง) อาจจะเป็นเพียงความเชื่อและความบังเอิญ (ความเชื่อของผมก็เช่นกัน) ฝากไว้เท่านี้ครับ 

ย่างเข้าสู่ปีที่ 3 สวนผักหวานป่าบ้านพระยืน

ผ่านไปแล้ว 2 ปีเต็มของสวนผักหวานป่าบ้านพระยืน และกำลังจะย่างเข้าสู่ปีที่ 3 สวนของเรายังเป็นต้นแบบการปลูกผักหวานป่าในเขตภาคอีสาน เน้นการเตรียมดินเป็นสิ่งสำคัญ คือ ดินจะต้องหลวม ลึก มีแร่ธาตุ ไม่เป็นดินทราย ไม้ร่มเงา ให้แสงพอดี จะเป็นต้นอะไรก็ได้ ไม้พี่เลี้ยงแต่ละชนิด ก็มีความแตกต่างกันไป  ยกตัวอย่างเช่น ตะขบ ปลูกง่าย โตไว ร่มเงาดี แต่บางทีต้องมีตัดแต่ง รักษาความชื้นได้ดี อายุปานกลาง , ต้นแค โตไว ทันใช้งาน หน้าแล้งทิ้งใบ อายุสั้น, ต้นมะขามเทศ โตช้ากว่าเขา แต่ว่าอายุยืนกว่าเขา ผักหวานป่าควรได้รับแสงแดดในครึ่งวันเช้า ส่วนแสงยามบ่ายเป็นแสงที่มีอุณหภูมิสูง ผักหวานป่าจะมีอาการใบเหลืองและการเติบโตจะช้า